αριστερά Αθηνά Τοτοκώτση δεξιά Σταυρούλα Τσέργα
Η Ηπειρωτική Εστία Θεσσαλονίκης ως φορέας πολιτισμού τιμώντας την Διεθνή Ημέρα Μουσείων διοργάνωσε επίσκεψη μελών και φίλων της , στο Γαλεριανό Συγκρότημα το Σάββατο 18 Μαΐου 2024 και ώρα 11.00 με δωρεάν είσοδο (αντί καταβολής των 8,00 ευρώ). Σήμερα πληροφορηθήκαμε ότι η είσοδος σε οργανωμένες ομάδες επιτρέπεται με τη συνοδεία διπλωματούχου ξεναγού και ότι απαγορεύεται το κάπνισμα αν και ο χώρος είναι υπαίθριος.
Με την κα Σταυρούλα Τσέργα Stavroula Tserga απολαύσαμε τον περίπατο μας στον αρχαιολογικό χώρο χωρίς να πληρώσουμε οκτώ ευρώ κατ' άτομο και μαζί με τους τουρίστες και μάλιστα νεαρής ηλικίας μεταφερθήκαμε νοερά στον 3ο μ.Χ. αιώνα κι ας είμασταν στην καρδιά της πολύβουης πλατείας Ναυαρίνου και του πεζόδρομου της Δημητρίου Γούναρη. Η θετική ενέργεια του αρχαιολογικού χώρου χαρίζει αναζωογόνηση πνεύματος απαραίτητη στην στρεσογόνο εποχή μας .
Διαβάστε το πληροφοριακό σημείωμα της ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΜΝΗΜΕΙΩΝ όπως το αντλήσαμε από το διαδίκτυο και να είστε καλά όπου κι αν βρίσκεστε.
Η Πρόεδρος ΔΣ ΗΕΘ
Αθηνά Μ.Τοτοκώτση
Το αυτοκρατορικό συγκρότημα του Γαλερίου στη Θεσσαλονίκη αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στη σημερινή πλατεία Ναυαρίνου το 1950 και εν συνεχεία τη δεκαετία του 1960 κατά τις εργασίες διαμόρφωσης του χώρου και την κατεδάφιση των προσφυγικών οικίσκων που υπήρχαν εκεί, ενώ τμήμα του ανακτόρου αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών διάνοιξης της οδού Δ. Γούναρη. Οι ανασκαφικές εργασίες συνεχίστηκαν σταδιακά έως το 1981.
Πριν την ανέγερση του αυτοκρατορικού συγκροτήματος η περιοχή αποτελούσε την ανατολική απόληξη της εντός των τειχών πόλης, στην οποία εντοπίζονται κατάλοιπα εγκατάστασης χωρίς πυκνή δόμηση.
Στα τέλη του 3ου μ.Χ αιώνα ξεκίνησε η ανέγερση των ανακτόρων στην περιοχή, μετά τη νικηφόρα εκστρατεία του Γαλέριου κατά των Περσών και την ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως έδρας του ανατολικού τμήματος της αυτοκρατορίας.
Η πόλη υπήρξε έδρα του Γαλέριου για δύο χρονικές περιόδους, από το 298 μέχρι το 303 μ.Χ. και από το 308 μέχρι το θάνατο του αυτοκράτορα, το 311 μ.Χ.
Το συγκρότημα ενσωματώθηκε στον πολεοδομικό ιστό της ρωμαϊκής πόλης από την περιοχή της Ροτόντας έως τη θάλασσα στα νότια, όπου διαμορφωνόταν φυσικό λιμάνι, με το οποίο βρισκόταν σε άμεση επαφή.
Η «Αψιδωτή αίθουσα» αποτελούσε το βόρειο άκρο του ανακτορικού συγκροτήματος. Πρόκειται για μια Βασιλική με αψίδα στη βόρεια πλευρά. Εσωτερικά χωριζόταν σε δύο επιμέρους χώρους, έναν ορθογώνιο προθάλαμο και μία μεγάλη αίθουσα, η οποία στη νότια πλευρά έφερε δύο κόγχες, ενώ προς βορρά κατέληγε στην υπερυψωμένη αψίδα. Νοτίως της Αψιδωτής αίθουσας και με κοινό προσανατολισμό με αυτή βρίσκεται μια μεγαλοπρεπής Βασιλική που αποτελούσε την αίθουσα υποδοχής και ακροάσεων. Η κάτοψη της ήταν ορθογώνια με προθάλαμο στα βόρεια και ημικυκλική αψίδα στη νότια πλευρά. Ο προθάλαμος και η αψίδα διέθεταν ψηφοθετημένο δάπεδο, ενώ το βόρειο τμήμα της αψίδας διέθετε μαρμάρινο δάπεδο.
Τα βασιλικά ενδιαιτήματα βρίσκονται δυτικά της Βασιλικής. Πρόκειται για ένα περίκλειστο κτήριο με έντεκα χώρους, που διατάσσονταν στις τρεις πλευρές μιας τετράγωνης αυλής, που περιβάλλονταν από στοά με κιονοστοιχίες και ψηφιδωτά δάπεδα. Στα ΝΑ των κεντρικών χώρων του συγκροτήματος βρίσκονταν τα λουτρά, η συνολική έκταση των οποίων δεν έχει αποκαλυφθεί.
Το κτήριο των λουτρών διέθετε μια ορθογώνια αίθουσα με πολύχρωμο διάκοσμο από ορθομαρμαρώσεις και μαρμαροθετημένο δάπεδο. Πρόκειται για τον χώρο υποδοχής με κόγχες στον βόρειο τοίχο του. Η αίθουσα προσέφερε επικοινωνία στον χώρο των χλιαρών λουτρών στα νότια του συγκροτήματος, που αποτελείτο από έναν οκταγωνικό χώρο με εξαγωνικό λουτήρα και ένα δεύτερο ορθογώνιο χώρο με αψίδα στη δυτική πλευρά, στο κέντρο της οποίας πιθανόν θα υπήρχε μαρμάρινος νιπτήρας για την παραγωγή ατμού. Τα χλιαρά λουτρά φαίνεται ότι συνεχίζονταν κάτω από τις σύγχρονες κατασκευές στην πλατεία Ναυαρίνου. Νότια των κεντρικών χώρων και ανατολικά του λουτρού δεσπόζει το Οκτάγωνο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή οκταγωνική αίθουσα με εσωτερικές ημικυκλικές κόγχες στην κάθε πλευρά. Ένας μνημειώδης προθάλαμος με δύο ημικυκλικές κόγχες στις στενές πλευρές προσέφερε επικοινωνία με ένα μεγάλο περίστυλο αίθριο στα νότια.
Στο βόρειο άκρο της ανατολικής στοάς υπήρχε πεταλόσχημη κόγχη πλαισιωμένη με πεσσούς που υποβάσταζαν μαρμάρινο τόξο, γνωστό με το συμβατικό όνομα «Το μικρό τόξο του Γαλέριου».
Το Οκτάγωνο φαίνεται ότι αποτελούσε την κύρια αίθουσα ακροάσεων, ενώ έχει εκφραστεί η άποψη ότι αποτελούσε την αίθουσα του θρόνου. Στα πρώτα βυζαντινά χρόνια (6ος μ.Χ) ο χώρος μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό. Σε αυτή την περίοδο χτίστηκαν και δύο μικρά θολοσκεπή προσκτίσματα εκατέρωθεν της οκταγωνικής αίθουσας που λειτουργούσαν ως παστοφόρια.
Τύπος προστασίας από το Υπουργείο Πολιτισμού: Αρμόδια Υπηρεσία: ΕΦΑ Πόλης Θεσσαλονίκης Καθεστώς Προστασίας ΥΑ 15189 ΦΕΚ: 653/Β/1969-10-06
